Zeven op de tien ZZP’ers mogelijk schijnzelfstandig: De resultaten van onze ZZP-check

Laatste update: 18 December 2024

Hoe goed ken jij de arbeidsrelaties binnen jouw organisatie? Uit de resultaten van de ZZP-Check blijkt dat bijna driekwart van de zzp’ers waarmee je samenwerkt mogelijk als werknemer kan worden beschouwd. Dit kan grote gevolgen hebben, vooral nu de Belastingdienst vanaf 2025 strenger gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Hoe groot is het risico dat je loopt op boetes? Wat kun je doen om jouw bedrijf te beschermen? Lees verder om meer te ontdekken over de resultaten van de ZZP-Check en hoe je deze inzichten kunt gebruiken om compliant te blijven.

Liever luisteren?

Ga naar onze podcastaflevering!

Belangrijkste bevindingen van de resultaten ZZP-Check

Uit onze analyse blijkt dat 70% van de zzp’ers zowel een KvK-nummer als een logo hebben, wat een professionele uitstraling suggereert. Tegelijkertijd heeft 28% van de zzp’ers wel een KvK-nummer maar geen logo, wat mogelijk duidt op minder nadruk op zelfstandigheid. Slechts 2% van de zzp’ers heeft geen KvK-nummer, wat een uitzondering vormt.

Bij 63% van de zzp’ers omschrijven de afspraken de opdrachten volledig en concreet. Daarentegen werkt 37% van de zzp’ers met slechts vage afspraken of functietitels. Dit vervaagt de grenzen tussen zelfstandigheid en dienstverband en verhoogt het risico op herkwalificatie als dienstverband.

Daarnaast draagt 69% van de zzp’ers zelf de aansprakelijkheid voor hun werkzaamheden, terwijl 31% van de opdrachtgevers deze verantwoordelijkheid op zich neemt. Dit verschil toont aan hoe arbeidsrelaties sterk kunnen variëren in zelfstandigheid. Opmerkelijk is ook dat 68% van de zzp’ers hun eigen materialen gebruikt, terwijl 32% afhankelijk is van middelen van de opdrachtgever. Deze afhankelijkheid kan duiden op een afhankelijkheidsrelatie.

Bij 76% van de zzp’ers ontbreekt visuele integratie, zoals werkkleding. Toch draagt 24% van de zzp’ers dezelfde kleding als werknemers, wat kan wijzen op verminderde zelfstandigheid. Daarnaast neemt 50% van de zzp’ers deel aan bedrijfsborrels of personeelsactiviteiten. Bij 34% gebeurt dit soms, terwijl 16% hier nooit aan deelneemt, wat de betrokkenheid bij de organisatie versterkt.

53% van de zzp’ers stelt hun tarieven zelfstandig vast. Bij 38% bepaalt men dit gezamenlijk met de opdrachtgever, en 9% laat de opdrachtgever dit volledig bepalen. Dit laatste roept vragen op over de zelfstandigheid van deze zzp’ers. Bovendien werkt 51% van de zzp’ers langer dan een jaar voor dezelfde opdrachtgever, wat vaker kenmerkend is voor dienstverbanden dan voor projectmatige samenwerking. De totale looptijd van de inhuur laat zien dat 23% van de zzp’ers maximaal zes maanden wordt ingehuurd, 26% tussen zes en twaalf maanden, en 51% langer dan een jaar. Langere looptijden wijzen vaker op dienstverbanden dan op projectmatige samenwerking.

Bij 78% van de zzp’ers bestaat de vrijheid om werktijden en -dagen zelf te bepalen. Bij 22% ontbreekt deze vrijheid, wat kan wijzen op beperkte autonomie. Vrijheid in de uitvoering van werkzaamheden speelt een cruciale rol in het aantonen van zelfstandigheid. 81% van de zzp’ers verdient een hogere beloning dan werknemers die vergelijkbare werkzaamheden verrichten. Bij 19% ligt de beloning gelijk of lager, wat hun financiële onafhankelijkheid benadrukt.

46% van de zzp’ers voert werkzaamheden uit die niet door interne medewerkers worden verricht. Daarentegen werken 54% aan taken die ook door werknemers binnen de organisatie worden uitgevoerd, wat het risico op schijnzelfstandigheid vergroot. 92% van de zzp’ers heeft niet eerder in loondienst bij dezelfde opdrachtgever gewerkt. Slechts 8% heeft een dergelijke achtergrond, wat mogelijk wijst op een overgang van loondienst naar zzp-constructies.

Plan een afspraak

Met Mike

Afspraak inplannen

Wat zijn de gevolgen voor opdrachtgevers?

Opdrachtgevers die zzp’ers inzetten als schijnzelfstandigen lopen aanzienlijke risico’s. De Belastingdienst kan boetes opleggen en premies terugvorderen, wat kan leiden tot financiële en juridische problemen. Daarnaast kan niet-naleving van arbeidswetten reputatieschade veroorzaken en de flexibiliteit in personeelsbeleid beperken.

Hoe minimaliseer je deze risico’s?

Bij Nedflex raden we opdrachtgevers aan om hun zzp-beleid kritisch te evalueren. Een eerste stap is het gebruik van een betrouwbare zzp-check om te bepalen of de arbeidsrelatie voldoet aan de eisen van zelfstandigheid. Daarnaast is het belangrijk om te werken met duidelijke en concrete contracten die zelfstandigheid benadrukken, zoals afspraken over werktijden, tarieven en eigen verantwoordelijkheid voor materialen. Overweeg alternatieven zoals payrolling om risico’s te minimaliseren en flexibel personeel in te zetten.

Praktische tips om nu actie te ondernemen

Om jouw onderneming te beschermen tegen de risico’s van schijnzelfstandigheid, is het belangrijk om nu actie te ondernemen. Controleer lopende zzp-relaties op risicofactoren zoals vage afspraken, afhankelijkheid van materialen en sociale integratie in de organisatie. Investeer in kennis binnen je HR- en juridische afdelingen om ervoor te zorgen dat je volledig op de hoogte bent van de wetgeving. Denk vooruit en pas interne processen aan om te voldoen aan de strengere handhaving die vanaf 2025 wordt verwacht.

Nieuwsgierig naar onze

ZZP-Check?