Op deze pagina vind je meer informatie over werken met jongeren en werken met jongeren specifiek in de land- en tuinbouw, zoals de regels rondom pauzes, rust- en werktijden voor jongeren tot 18 jaar.
Jonger dan 13 jaar
Kinderen van 12 jaar mogen niet werken en zijn verplicht om naar school te gaan. Zij mogen alleen werken als ze een werkstraf hebben. Kinderen jonger dan 13 mogen wel meewerken aan een uitvoering. Bijvoorbeeld aan een reclamespot of een toneelstuk.
13 of 14 jaar
Kinderen van 13 en 14 jaar mogen niet werken en zijn verplicht om naar school te gaan. Er zijn wel uitzonderingen op dit verbod. Zo mogen zij klusjes doen. Het werk mag geen nadelige gevolgen hebben voor hun veiligheid, gezondheid of ontwikkeling. Daarom zijn de mogelijkheden om te werken beperkt.
Werk dat kinderen van 13 en 14 jaar mogen doen
Als je 13 of 14 jaar bent, mag je het volgende werk doen:
- Je mag klusjes doen rond het huis en in de buurt. Bijvoorbeeld oppassen bij familie of kennissen of auto’s wassen. Dit mag op schooldagen en op vrije dagen.
- Je mag op vrije dagen helpen bij ander licht, niet-industrieel werk. Bijvoorbeeld vakken vullen in de supermarkt of reclamedrukwerk bezorgen.
- Je mag meehelpen in de winkel of het landbouwbedrijf van je ouders. Dit mag alleen als woonhuis en bedrijf 1 geheel vormen.
- Je mag meewerken aan een uitvoering. Bijvoorbeeld een modeshow lopen, toneel spelen of in een reclamespotje spelen.
- Jongeren vanaf 14 jaar mogen onder voorwaarden stage lopen.
Niet-industrieel werk betekent dat kinderen niet mogen werken in een fabriek of met (of bij)machines.
Helpen bij licht niet-industrieel werk
Als je 13 of 14 jaar bent, mag je helpen bij licht, niet-industrieel werk. Voorbeelden:
- Je mag helpen bij lichte werkzaamheden in een winkel, zoals helpen bij het vakken vullen of inpakken.
- Je mag helpen bij lichte werkzaamheden in de landbouw. Zoals helpen bij lichte oogstwerkzaamheden, het voeren van kleine dieren of groenten en fruit plukken. Groenten en fruit plukken is verboden als er pas met bestrijdingsmiddelen is gespoten.
- Je mag aan de lopende band werken. Dit mag alleen onder strikte voorwaarden. Zo moet je werkgever nadelige lichamelijke en geestelijke belasting voorkomen en een veilige werkomgeving garanderen.
- Je mag helpen bij lichte werkzaamheden op bijvoorbeeld een manege, een camping of in een speeltuin.
Verboden werkzaamheden
Als je 13 en 14 jaar bent, mag je niet:
- werken in een fabriek;
- werken met of in de omgeving van machines;
- werken met gevaarlijke en/of giftige stoffen;
- dingen tillen die zwaarder zijn dan 10 kilo;
- dingen duwen of trekken van meer dan 20 kilo;
- achter de kassa werken;
- vrachtwagens laden of lossen;
- zelf kranten bezorgen (helpen bij het verspreiden van folders en huis-aan-huisbladen mag wel);
- werken in de horeca als daar alcohol wordt geserveerd;
- werken als maaltijdbezorger op de fiets of op een e-bike.
Als je 13 of 14 jaar bent, mag je uiteraard ook niet:
- het werk doen dat verboden is voor jongeren tot 18 jaar;
- het werk doen die jongeren van 16 en 17 jaar alleen onder deskundig toezicht mogen uitvoeren.
15 jaar
Kinderen van 15 jaar mogen niet werken en zijn verplicht om naar school te gaan. Er zijn wel uitzonderingen op dit verbod. Het uitgangspunt is dan wel dat kinderen jonger dan 15 jaar alleen werk mogen doen dat bij hun leeftijd past. Het werk mag geen nadelige gevolgen hebben voor hun veiligheid, gezondheid of ontwikkeling. Daarom zijn de mogelijkheden om te werken beperkt.
Licht, niet-industrieel werk 15-jarigen
Als je 15 jaar bent, mag je licht, niet-industrieel werk doen:
- Je mag lichte werkzaamheden in een winkel doen. Bijvoorbeeld vakken vullen of helpen bij het inpakken.
- Je mag lichte werkzaamheden in de landbouw verrichten. Zoals groenten en fruit plukken, lichte oogstwerkzaamheden of kleine dieren voeren.
- Je mag avondkranten en reclamedrukwerk bezorgen. Voor het bezorgen van ochtendkranten gelden extra regels.
- Je mag lichte werkzaamheden op een manege, een camping of in een speeltuin doen. Andere voorbeelden zijn in een pretpark, een bowlingcentrum of in een museum.
- Je mag (hulp)werkzaamheden in de horeca uitvoeren. Zoals helpen bij de bediening in een kantine of restaurant. Als er alcohol wordt geschonken, mag je daar als 15-jarige niet werken. Dit staat in de Drank – en Horecawet. De gemeenten zien daarop toe. Heb je vragen hierover? Neem dan contact op met de gemeente.
- Je mag meewerken aan een uitvoering. Bijvoorbeeld een modeshow lopen, toneelspelen of in een reclamespotje spelen.
Niet-industrieel werk betekent dat de kinderen niet mogen werken in een fabriek of met (of bij) machines.
Verboden werkzaamheden 15-jarigen
Als je 15 jaar bent, mag je niet:
- werken in een fabriek;
- werken met of in de omgeving van machines;
- werken met gevaarlijke en/of giftige stoffen;
- dingen tillen die zwaarder zijn dan 10 kilo;
- dingen duwen of trekken van meer dan 20 kilo;
- achter de kassa werken;
- vrachtwagens laden of lossen;
- werken in de horeca als daar alcohol wordt geserveerd;
- werken als maaltijdbezorger op de fiets of op een e-bike.
Als je 15 jaar bent, mag je uiteraard ook niet:
- het werk doen dat verboden is voor jongeren tot 18 jaar;
- het werk doen die jongeren van 16 en 17 jaar alleen onder deskundig toezicht mogen uitvoeren.
16 of 17 jaar
Jongeren van 16 en 17 jaar mogen bijna alle werkzaamheden doen, maar ook voor hen geldt dat naar school gaan voorop staat. Daarom telt voor deze jongeren schooltijd als arbeidstijd. Zij mogen geen werk doen dat gevaarlijk of schadelijk is voor hun gezondheid. Dit zijn de verboden werkzaamheden. Ook zijn er werkzaamheden die jongeren van 16 en 17 alleen onder deskundig toezicht mogen doen.
Eisen aan werkgevers bij risicovol werk jongeren 16 en 17 jaar
Laat je werkgever je als 16- of 17-jarige werk doen waaraan gevaar is verbonden? Dan moet hij aan bepaalde voorwaarden voldoen. De belangrijkste eisen zijn:
- Het moet veilig zijn op de werkplaats. Ook arbeidsmiddelen zoals gereedschappen en machines moeten veilig zijn. De werkgever neemt hiervoor maatregelen die voldoen aan de eisen van de Arbowet.
- Er is afdoende en deskundig toezicht om gevaar voor de jongere te voorkomen. Dit kan alleen als de toezichthouder zelf goed bekend is met het werk. Kan de werkgever niet zorgen voor afdoende en deskundig toezicht? Dan mogen jongeren van 16 en 17 jaar geen werk doen waaraan risico’s kleven.
- De toezichthouder houdt in de gaten of de jongere het werk goed doet. En of de jongere geen gevaar loopt en geen gevaarlijke situaties veroorzaakt.
- De werkgever inventariseert of het werk risico’s voor 16- en 17-jarigen inhoudt. Hij gaat na of en welke maatregelen nodig zijn. En of het werk met deze maatregelen is toegestaan.
Werkzaamheden alleen onder afdoende en deskundig toezicht
Als je 16 of 17 jaar bent, mag je het volgende werk doen als er afdoende en deskundig toezicht is:
- werken in een omgeving waar gevaar voor instorting bestaat;
- werken aan of in de buurt van hoogspanningsleidingen;
- werken met stoffen die kunnen ontploffen, irriterend of bijtend zijn;
- werken met stoffen waarvan op de verpakking staat dat de stof schadelijk is, met de toevoeging ‘onherstelbare effecten niet uitgesloten’;
- werken met persgassen, onder druk vloeibaar gemaakte gassen en opgeloste gassen;
- werken aan of met kuipen, bassins, leidingen of reservoirs met 1 of meer van deze gassen;
- werken met artikelen die kunnen ontploffen, zoals vuurwerk;
- het besturen van een trekker en het aan- of afkoppelen van aanhangwagens of werktuigen;
- werken met wilde dieren, giftige dieren of andere dieren die gevaar opleveren;
- dieren slachten in een slachthuis;
- eentonig werk doen, waarvoor de werknemer per stuk krijgt betaald;
- aan een machine of lopende band staan waarbij de werknemer niet zelf zijn werktempo kan bepalen.
- Jongeren van 16 en 17 jaar met een trekker rijbewijs mogen met een trekker de openbare weg op.
Verboden werkzaamheden 16- en 17-jarigen
Als je onder de 18 jaar bent, mag je bepaalde werkzaamheden niet doen. Het gaat om werk dat groot gevaar kan opleveren voor je veiligheid en gezondheid. Zo mag je bijvoorbeeld niet werken met giftige stoffen of in een lawaaiige omgeving.
Extra informatie
Meer informatie over o.a. lonen, pauzes, rust- en werktijden vind je op de site van de Rijksoverheid. Per leeftijd worden de regels beschreven:
13 of 14 jaar
Werktijden
Pauzes en rusttijden
16 of 17 jaar
Werktijden
Pauzes en rusttijden
Werken met jongeren in de land- en tuinbouw
Wat mag een jongere werknemer voor werk doen?
Jongeren mogen alleen werkzaamheden verrichten die passen bij hun ontwikkeling. Naast dat zij maar beperkte werkzaamheden mogen verrichten, dient er ook altijd voldoende toezicht en begeleiding te zijn van iemand met autoriteit.
Wat zijn de vuistregels voor de verschillende leeftijden?
Kinderen jonger dan 12 jaar mogen niet werken. Dit komt omdat zij op deze leeftijd naar school moeten.
Kinderen die 13, 14 en 15 jaar zijn mogen lichte werkzaamheden uitvoeren. Hierbij kan gedacht worden aan lichte oogstwerkzaamheden, groente of fruit plukken of gewasverzorging. Kinderen van 13 en 14 jaar dienen altijd onder toezicht de lichte werkzaamheden uit te voeren. 15-jarigen mogen wel zelfstandig lichte werkzaamheden uitvoeren.
Kinderen mogen tijdens vrije dagen niet meer dan 7 uur per dag werkzaam zijn. Tevens mogen zij niet voor 7:00 uur beginnen of later dan 19:00 uur beginnen.
Jeugdigen van 16 en 17 jaar mogen alle werkzaamheden doen tenzij deze werkzaamheden verboden zijn. Zodra medewerker 18 jaar of ouder is mag deze alle werkzaamheden verrichten.
Verboden werkzaamheden 13- en 14-jarigen
- Werken in een omgeving met machines;
- Werken met gevaarlijke en/of giftige stoffen;
- Dingen tillen die zwaarder zijn dan 10 kilo;
- Dingen duwen of trekken die zwaarder zijn dan 20 kilo.
Verboden werkzaamheden 15-jarigen
- Werken in een omgeving met machines;
- Werken met gevaarlijke en/of giftige stoffen.
Verboden werkzaamheden 16- en 17-jarigen
- Gezien in dit geval de werknemer onder de 18 is mag deze bepaalde werkzaamheden niet verrichten. Hier gaat het om werkzaamheden die een gevaar opleveren voor de gezondheid. Hier kan bijvoorbeeld werken met gevaarlijke en/of giftige stoffen of lawaaiige omgevingen onder worden gezien.
Hoeveel uur mogen jongeren werken?
In de arbeidstijdenwet staat geregeld hoeveel uur jongeren mogen werken. Net zoals dat jongeren per leeftijd andere werkzaamheden mogen verrichten, is het aantal uur ook per leeftijd verschillend.
13- en 14-jarigen
Jongeren in de categorie 13 en 14 jaar mogen per dag maximaal 7 uren werken. Per week heeft dit een maximum van 35 uur. Per jaar mogen zij in totaal 4 weken werkzaam zijn. Van deze 4 weken mogen maximaal 3 weken aaneensluitend zijn. Een werkweek is in deze categorie maximaal 5 dagen waarvan de zondag uitgesloten is.
15-jarigen
Jongeren met een leeftijd van 15 jaar mogen maximaal 8 uur op een dag werkzaam zijn. Per week mag dit maximaal 40 uur zijn. Op jaarbasis mogen zij maximaal 6 weken werken. Van deze 6 weken mogen er maximaal 4 aaneengesloten zijn. De 15-jarige heeft geen maximaal aantal dagen in de week. De 15-jarige mag wel op zondag werken zolang dit onder bepaalde voorwaarden gebeurd.
16- en 17-jarigen
Jongeren met een leeftijd van 16 en 17 jaar mogen maximaal 9 uur op een dag werkzaam zijn. Per week mag dit maximaal 45 uur zijn. Per 4 weken mag de werknemer niet boven de 160 uur uit komen. De werknemer heeft geen maximaal aantal weken per jaar waarin zij werkzaam mag zijn. Ook is er in deze categorie ook geen maximaal aantal aaneengesloten weken of een maximaal aantal dagen. De werknemer mag op zondag werken onder voorwaarden.